Święta Katarzyna

Święta Katarzyna to miejscowość położona tuż przy granicy Świętokrzyskiego Parku Narodowego, u podnóża najwyższego szczytu Gór Świętokrzyskich – Łysicy (612 m n.p.m). Według legend, była to kiedyś osada pogańska, w średniowieczu mieszkali w niej pustelnicy, a w XV wieku został założony klasztor bernardynów. W 1815 roku klasztor został przekazany siostrom bernardynkom.

W 1910 roku powstało tu pierwsze w Górach Świętokrzyskich schronisko turystyczne, założone przez Aleksandra Janowskiego – twórcę Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, autora wielu przewodników turystycznych. Schronisko mieściło się w istniejącym do dziś drewnianym budynku przy ulicy Kieleckiej 24.  W 1957 roku w Świętej Katarzynie powstał Dom Wycieczkowy PTTK im. Aleksandra Janowskiego, obecnie – Ośrodek Wypoczynkowy „Jodełka”.

Przez Świętą Katarzynę przechodzą szlaki turystyczne, którymi można dojść do Bodzentyna (niebieski) oraz na Łysicę i Święty Krzyż (czerwony).

Podania mówią, że istniała tu kiedyś pogańska świątynia. Według tradycji w średniowieczu osiedlali się tu pustelnicy. Najciekawsze miejsca w Świętej Katarzynie to:

  * Zespół klasztorny bernardynek, założony w drugiej połowie XV w., początkowo jako klasztor bernardynów. Wielokrotnie przebudowywany i obecnie w zasadzie bezstylowy. Wyjątkiem jest otoczony krużgankami renesansowy wirydarz z 1633 r. W skład zespołu klasztornego wchodzi kościół pw. Św Katarzyny. W XIX w. wyposażenie świątyni uległo zniszczeniu na skutek pożaru. Z dawnego wyposażenia zachował się wyłącznie obraz Madonny z XVI w. Figurka św. Katarzyny jest prawdopodobnie kopią figury zaginionej w pożarze. Pierwotna figura według tradycji została tu sprowadzona z północnej Afryki.

*  Drewniana kapliczka św. Franciszka przy drodze na Łysicę. Obok kapliczki znajduje się źródło, uznawane przez wiernych za cudowne. Według tradycji woda z tego źródełka leczy choroby oczu.

*  Kaplica cmentarna nazywana kapliczką Żeromskiego. Wzniesiona na początku XIX w. Na tynku znajdują się wyryte w 1882 r. podpisy Stefana Żeromskiego oraz jego szkolnego kolegi Janka Stróżeckiego. Nieopodal kapliczki znajdują się dwie mogiły: z czasów powstania styczniowegooraz z 1943 r.